MASTiN | Αντικείμενο και στόχοι

Αντικείμενο και στόχοι του έργου

Ο τομέας της αιγοπροβατοτροφίας αποτελεί βασικό πυλώνα της εθνικής οικονομίας, παράγοντας τρόφιμα υψηλής θρεπτικής και βιολογικής αξίας, συμβάλλοντας έτσι σημαντικά στο εθνικό προϊόν της χώρας. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα σε αριθμό εκτρεφόμενων γιδιών και τέταρτη σε αριθμό εκτρεφόμενων προβάτων.

Η ιδιαίτερη οικονομική σημασία της αιγοπροβατοτροφίας υποδεικνύεται από την παραγωγή υψηλών ποσοτήτων γαλακτοκομικών προϊόντων, με υψηλό βαθμό εξαγωγικής δραστηριότητας παγκοσμίως (π.χ. φέτα). Η αύξηση της ζήτησης σε πρόβειο γάλα, λόγω της χρήσης του στην παραγωγή φέτας, οδηγεί τους κτηνοτρόφους στην εντατικοποίηση των εκτροφών για αύξηση της παραγωγής με αποτέλεσμα την ταυτόχρονη αύξηση των παθήσεων του μαστού. Η υγεία του μαστού των γαλακτοπαραγωγών ζώων παίζει καθοριστικό ρόλο στη ποσότητα και την ποιότητα του παραγόμενου γάλακτος και η διασφάλισή της αποτελεί προτεραιότητα για τους εκτροφείς.

Η μαστίτιδα θεωρείται έναν από τους κυριότερους παράγοντες που απειλούν την υγεία των μαστών των αιγοπροβάτων. Ειδικότερα, η υποκλινική μορφή της αποτελεί σημαντικό πεδίο έρευνας δεδομένου ότι οι απώλειες στην ποσότητα του γάλακτος αλλά και η υποβάθμιση της ποιότητάς του, έχουν μεγάλες οικονομικές επιπτώσεις στην αιγοπροβατοτροφία. Εκτιμάται ότι η συχνότητα της υποκλινικής μαστίτιδας κυμαίνεται στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, από 10 έως 83%.Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η φυλή, ο αριθμός και το στάδιο της γαλακτικής περιόδου, ο τρόπος διαχείρισης και αρμέγματος των ζώων, οι συνθήκες σταβλισμού κλπ. Η εξυγίανση του μαστικού αδένα των μικρών μηρυκαστικών κατά την διάρκεια της ξηράς περιόδου αποτελεί ένα βασικό τρόπο αντιμετώπισης των μαστίτιδων.

Η χρήση των αντιβιοτικών ξηράς περιόδου εφαρμόζεται αφενός για την πρόληψη νέων μολύνσεων κατά την ξηρά περίοδο και αφετέρου για την αποθεραπεία των ήδη μολυσμένων ζώων. Το ποσοστό των νέων μολύνσεων κατά την ξηρά περίοδο των προβάτων εκτιμάται από 20 έως 30%. Η απαίτηση των καταναλωτών να χρησιμοποιούνται ολοένα και λιγότερα αντιβιοτικά στα παραγωγικά ζώα, αυξάνουν την ανάγκη εφαρμογής νέων καινοτόμων προϊόντων δίχως αντιβιοτικά και παράλληλα να συμβάλουν καθοριστικά στην πρόληψη των μαστίτιδων στα μηρυκαστικά.

Η εφαρμογή «αποφρακτικών» των θηλών στις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής κατά την ξηρά περίοδο εφαρμόζεται ήδη τα τελευταία χρόνια προλαμβάνοντας τις νέες μολύνσεις σε αυτή την ευαίσθητη περίοδο της παραγωγικής διαδικασίας των ζώων. Η πλειοψηφία των εμπορικών σκευασμάτων τα οποία βρίσκονται σε κυκλοφορία αποτελούνται κυρίως από διασπορές υπονιτρικού βισμουθίου σε έλαιο παραφίνης παρουσία προσθέτων, όπως νανοσωματιδία για την βελτίωση των ρεολογικών χαρακτηριστικών τους και αντιμικροβιακών παραγόντων ή αντιβιοτικών για την πρόληψη και αντιμετώπιση των λοιμώξεων που σχετίζονται με τον μαστό (US7906138, US 8795714 B2, US6340469, EP 2 369 937 B1, EP 0 971 690 B2, US6106838).

Τα συγκεκριμένα συστήματα αν και λειτουργούν σε ικανοποιητικό βαθμό αποτελούνται από μη εδώδιμα συστατικά γεγονός που καθιστά απαραίτητη την πλήρη απομάκρυνση τους από τον μαστό πριν το άρμεγμα, ενώ κρίνεται απαραίτητη η απόρριψη του παραγόμενου γάλακτος για συγκεκριμένο αριθμό αρμεγμάτων. Η διαδικασία αυτή αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα στην εκτροφή μικρών μηρυκαστικών όπως τα πρόβατα και οι αίγες, καθώς η άμεση πρόσβαση των νεογέννητων στο πρωτόγαλα είναι υψίστης σημασίας.

Οι παραπάνω λόγοι καθιστούν αναγκαία την εύρεση και την ανάπτυξη νέων οικονομικά βιώσιμων πρακτικών για την διατήρηση της υγείας των μαστών των ζώων, βασισμένων σε φυσικές πρώτες ύλες οι οποίες θα πρέπει να έχουν θετική επίδραση στην υγεία των ζώων και να είναι απόλυτα ασφαλείς, τόσο για τα ζώα, όσο και για τους καταναλωτές προϊόντων ζωικής προέλευσης.

Κύρια αντικείμενα της έρευνας

Η αξιοποίηση ενός καινοτόμου συστήματος για παρασκευή εδώδιμων βιοσυμβατών ενδομαστικών σκευασμάτων τα οποία αποτελούνται εξ ολοκλήρου από εδώδιμα συστατικά και μπορούν να καταναλωθούν απευθείας από το νεογέννητο ζώο χωρίς να προηγηθεί η απομάκρυνση τους από τον μαστό. Το συγκεκριμένο σύστημα, αποτελεί ένα εξαιρετικό αποφρακτικό του θηλαίου πόρου και λειτουργεί ως μια βάση στην οποία μπορούν να προστεθούν εδώδιμοι αντιμικροβιακοί παράγοντες, εδώδιμα ενισχυτικά του ανοσοποιητικού συστήματος των ζώων και εδώδιμα υλικά που προωθούν την επούλωση του ιστού ή την εξυγίανση του μαστικού παρεγχύματος (έχει κατατεθεί αίτηση για την απόκτηση Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) με Αριθμό Κατάθεσης 20190100213).

Η ανάπτυξη και ο χαρακτηρισμός νέων εδώδιμων ενδομαστικών σκευασμάτων με βάση το προαναφερθέν σύστημα και έλεγχος νέων εδώδιμων συστατικών τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή ενδομαστικών προϊόντων, με στόχο την δημιουργία μιας βάσης δεδομένων εδώδιμων υλικών, τα οποία θα μπορούν να συνδυαστούν ώστε να παρασκευάζονται διαφορετικά ενδομαστικά προϊόντα για διαφορετικές εφαρμογές ανάλογα με τις απαιτήσεις της αγοράς.

Η μελέτη των φαινοτυπικών χαρακτηριστικών για την εκτίμηση της παραγωγικότητας και καταλληλότητας των προβάτων και εκτενής in vivo αξιολόγηση των σκευασμάτων για τις επιπτώσεις της χρήσης τους στην υγεία του μαστού του προβάτου καθώς και την ικανότητα αντιμετώπισης και πρόληψης της μαστίτιδας.

Ο σχεδιασμός και η εκτέλεση παραγωγής σε ημιβιομηχανική κλίμακα.

Η τεχνοοικονομική μελέτη για την παραγωγή των σκευασμάτων σε ημιβιομηχανική κλίμακα.

Η έρευνα αποδοχής, η έρευνα αγοράς και η αξιοποίηση εμπορικών δικτύων και στρατηγικών πωλήσεων για την ανεύρεση αγορών για τα καινοτόμα εδώδιμα ενδομαστικά προϊόντα.

Αναμενόμενα αποτελέσματα

Το MASTiN αποτυπώνει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για μια άρτια και μοντέρνα ζωοτεχνική διαχείριση για την υγεία του μαστού των εκτρεφόμενων προβάτων. Το τελικό προϊόν θα βελτιώσει το παραγόμενο γάλα, αλλά και θα ικανοποιήσει την ευαισθησία των καταναλωτών απέναντι στην αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών στη ζωική παραγωγή. Το MASTIN εκμεταλλεύεται την καινούργια γνώση για το ρόλο των εδώδιμων φυσικών πρώτων υλών στην προαγωγή της υγείας του μαστού και γενικότερα συνολικά των αιγοπροβάτων. Απτός στόχος είναι η αντιμετώπιση της υποκλινικής μαστίτιδας και η βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του γάλακτος που είναι το τελικό προϊόν της εκτροφής αιγοπροβάτων και η επίτευξη καλύτερης τιμής πώλησής του στη γαλακτοβιομηχανία. Η ενίσχυση του ανοσοποιητικού του μαστικού αδένα και η πιθανή μείωση των περιστατικών μαστίτιδας θα συμβάλλει και στη μείωση της χορήγησης αντιβιοτικών στις εκτροφές των αιγοπροβάτων. Η μείωση των αντιβιοτικών αποτελεί μια σύγχρονη αναγκαιότητα της ζωικής παραγωγής με σημαντικές προεκτάσεις στην διατήρηση της βιοποικιλότητας των οικοσυστημάτων και της υγείας του ανθρώπου.